🇲🇳🇲🇳Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр сумын Улаанбаатар хот дахь нутгийн зөвлөлийн "Үзэсгэлэн болгогч" хэмээх усан туулай жилийн "САР ШИНИЙН ЗОЛГОЛТ, УУЛЗАЛТ" нутгийн ахмад буурлууд, зон олон өргөнөөр оролцож амжилттай зохион байгуулагдлаа✅✅ Золголтын үйл ажиллагаанд сумын уугуул 180 гаруй иргэд хүрэлцэн ирлээ. Золголтын үйл ажиллагаанд хүрэлцэн ирсэн нийт иргэддээ талархал илэрхийлье.

Монгол улсын гавьяат дасгалжуулагч, монгол улсын арслан Б.Ганбаатарын нэрэмжит 2023 оны сумын аварга шалгаруулах үндэсний бөхийн барилдаан 2023.03.17-18 өдрүүдэд амжилттай зохион байгуулагдаж өндөрлөлөө. Нээлтийн барилдаанд 32 бөх барилдаж Аймгийн арслан Т.Довчинсэмбээ түрүүлж сумын заан Ц.Дамдинбазар үзүүрлэж, шөвгийн дөрөвт сумын заан Б.Мөнхбат, сумын начин Б. Даваахүү нар шалгарлаа. Сумын аварга шалгаруулах тойргийн барилдаанд 1-р байр а.а Т.Довчинсэмбээ 2-р байр с.з Ц.Дамдинбазар 3-р байр с.з Х.Батням 4-р байр с.н Б.Даваахүү 5-р байр с.з Ч.Зинамэдэр 6-р байр с.з С.Батжаргал 7-р байр с.н Л.Эрхэмбаяр 8-р байр с.н Ц.Амгаланбаатар нар шалгарлаа. Тэмцээнийг Бумбат пүүлэг хоршооны захирал Д.Зинамидэр, 5-р багийн малчин Д.Отгонболд, Г.Гантулга нар тус бүр 500.0 төгрөгөөр ивээн тэтгэлээ. Ивээн тэтгэсэн болон оролцсон бөхчүүддээ талархал илэрхийлье.

Сумын эмэгтэйчүүдийн холбооноос санаачлан ЗДТГазар, ИТХ-аас хамтран зохион байгуулсан "НАРАН ЭЭЖ”хүндэтгэлийн арга хэмжээ болж байна. Хүрэлцэн ирсэн бүх сайхан эмэгтэйчүүд ,бүсгүйчүүд, ээжүүд та бүхэндээ баярлалаа. Олон Улсын Эмэгтэйчүүдийн Эрхийг Хамгаалах" өдөр #МАРТЫН_8-ны баярын мэндийг хүргэе. Амьдрал тань хайраар бялхаж, ажил үйлс тань амжилтаар дүүрэн байхын ерөөлийг дэвшүүлье. 🌹💖🥀 💐🌷 Зохион байгуулж буй ЭМЭГТЭЙЧҮҮДИЙН ХОЛБООНЫ бүсгүйчүүддээ Ажлын амжилт сайн сайхныг хүсье.

2023.03.07-ны өдөр Өвөрхангай аймгийн Арвайхээр хот дахь Баян-Өндөр сумын нутгийн зөвлөлийн золголт амжилттай зохион байгууллагддаа. Уг арга хэмжээг Арвайхээр сум дахь нутгийн зөвлөлөөс зохион байгуулсан бөгөөд уг арга хэмжээнд Баян-Өндөр сумын Засаг дарга, ЗДТГ-ын дарга, ЕБС-ийн захирал нар оролцож 2024 онд тохиох сум, сургуулийн түүхт 100 жилийн ойг угтан хийж буй болон хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байгаа ажлуудаа танилцуулж санал солилцлоо.

XVII жарны "Үзэсгэлэн болгогч" хэмээх харагчин туулай жилийн босгон дээр БАЯН-ӨНДӨР сумаас 6 малчин өрх ХХААХҮЯ, МҮОНРТ-ээс шалгаруулдаг АЛТАН ТӨЛИЙН ЭЗНЭЭР тодорлоо. 🐎🐫🐂🐑🐐 1. Бөмбий багийн малчин, аймгийн аварга малчин өрх Долгорсүрэнгийн Пүрэвээгийн гэр бүл АЛТАН ХУРГАНЫ ЭЗЭН 🐑 боллоо. 2. Бөмбий багийн малчин, аймгийн аварга малчин өрх Ханхайн Баясгалангийн гэр бүл АЛТАН ХУРГАНЫ ЭЗЭН 🐑 боллоо. 3. Батхаан багийн малчин, сумын аварга малчин өрх Сумъяадоржийн Алтансүхийн гэр бүл АЛТАН УНАГАНЫ ЭЗЭН 🐎 боллоо. 4. Батхаан багийн малчин, сумын аварга малчин өрх Пүрэвдоржийн Лхагва-Очирын гэр бүл АЛТАН ХУРГАНЫ ЭЗЭН 🐑 боллоо. 5. Өвөрзүлэгт багийн малчин, аймгийн аварга малчин өрх Хорлоогийн Бат-Эрдэнийн гэр бүл АЛТАН ИШИГНИЙ 🐐 ЭЗЭН боллоо. 6. Бумбат багийн малчин, аймгийн аварга малчин өрх Цэрэннадмидын Ургацын гэр бүл АЛТАН ХУРГАНЫ ЭЗЭН 🐑 боллоо. Малч, хөдөлмөрч гэр бүлүүддээ эрхэм сайхан бүхнийг хүсэн ерөөж, буянт мал сүрэг нь түм бумаар өсөх болтугай.

XVII жарны "Үзэсгэлэн болгогч" хэмээх Харагчин туулай жилийн босгон дээр БАЯН-ӨНДӨР сумаас 6-н малчин өрх Аймгийн аварга малчнаар тодорлоо. 1. 1-р багийн малчин Цогтсайхан овогтой Амгаланбаатар, Эхнэр Дарамбазар овогтой Энхцэцэг 2. 2-р багийн малчин Эмээлсүрэн овогтой Баянмөнх, Эхнэр Дашдондов овогтой Бямбасүрэн 3. 2-р багийн малчин Аюурзана овогтой Адъяасүрэн, Эхнэр Буянцогт овогтой Аюуш 4. 3- р багийн малчин Далайхүү овогтой Баяндуулдах, Эхнэр Нямсүрэн овогтой Норжиндулам 5. 4-р багийн малчин Намжил овогтой Шийтэр, Эхнэр Бат-Очир овогтой Энхжаргал 6. 5-р багийн малчин Лхагваа овогтой Жаргалсайхан, Эхнэр Гомбосүрэн овогтой Амаржаргал нар АЙМГИЙН АВАРГА МАЛЧИН өрхөөр тодорлоо. Бусдад үлгэр жишээ болохуйц малчин гэр бүлүүдэд баяр хүргэж эрүүл энх, сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе.

Улсын аварга малчин өрхөөр шалгарсан Өвөрзүлэгт 3 дугаар багийн малчин Б.Ханбүргэд түүний гэргий Я.Үүрцайх нартаа халуун баяр хүргэе.👏👏👏👏👏👏Шагналыг УИХ-гишүүн Г.Ганболд, аймгийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын дарга О.Пүрэвдорж, сум, багийн удирдлагууд гардуулан өглөө.

Баян-Өндөр суманд 2023 онд нийтийн биеийн тамир, спортыг хөгжүүлэх зорилгоор нийт ард иргэд, албан байгууллагуудын дунд зохион байгуулагдах сумын аварга шалгаруулах тэмцээнүүдийн хуваарь сумын Засаг даргын 2023 оны 02 дугаар сарын 7-ны өдрийн А/24 тоот захирамжаар батлагдлаа.

2022 оны сумын "СУМЫН АВАРГА" малчинаар-аар шалгарсан: Бөмбий багийн малчин Раднаабазарын Өлзийт, Төмөрпүрэвийн Энхбаяр Батхаан багийн малчин Дашпунцагийн Пүрэвсүрэн, Мөнхтогтохын Баянмөнх Өвөрзүлэгт багийн малчин Нямсүрэнгийн Төмөрбаатар, Гомбосүрэнгийн Мягмаржав Хартойром багийн малчин Жанлавын Мөнхсайхан, Далайн Баяраа Бумбат багийн малчин Тогтохсүрэнгийн Батбаатар, сумын хошой аварга болсон Лувсандоржийн Сэрээтэр нарын шагналыг ажлын хэсгүүд гардуулан өглөө.

40кг-тай няцалсан будаа-500 шуудай, 25кг-тай орос хивэг 480 шуудайг багуудын засаг дарга нарын хашаанд буулгаж хувиарлаж хүлээлгэн өглөө. Уг тэжээлийг оторт яваагүй суурин байгаа өрхүүдэд олгох бөгөөд өөр аймгийн сумдад оторт явсан өрхөд олгохгүй. Нэг айл няцалсан будаа, хивэг хоёрын зөвхөн аль нэгийг сонгон авна. Тэжээлийн тооцоог бэлнээр болон дансаар хийж болох бөгөөд зээл олгохгүй. 2022 оны 11 сарын байдлаар өөр аймгийн сумдад оторт явсан 75 малчин өрхөд тус бүр 70 мянган төгрөгний дэмжлэгийг аймгийн Засаг даргын нөөцөөс иргэдэд олгоно.

023 Оны жудо бөхийн насанд хүрэгчдийн улсын аварга шалгаруулах тэмцээний эрэгтэй +90 кг жинд Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр сумын харьяат, сумын заан Г. Пунцагцэрэн, эмэгтэй төрөлд -70 кг жинд Б.Баасанжаргал нар түрүүлж УЛСЫН АВАРГА боллоо. 🥇🥇🏆🏆 БАЯН_ӨНДӨР сумын нутгийн зон олны нэрийн өмнөөс халуун баяр хүргье.

Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр сум 2022 оны жилийн эцсийн мал тооллогоор нийт 309,370 мал тоолууллаа. Үүнээс: • Адуу-20,967 • Үхэр-11,992 • Тэмээ-287 • Хонь-174,630 • Ямаа-101,494 тоолуулсан байна. Баян-Өндөр сум аймгийн хэмжээнд: • Нийт малын тоогоор 3 дугаарт • Адууны тоогоор 5 дугаарт • Хонины тоогоор 3 дугаарт • Ямааны тоогоор 5 дугаарт жагсжээ. Таван хошуу малын төрлөөр сумандаа тэргүүлсэн өрхүүд: • Адуу: Ягаанбандийн Батбаяр • Үхэр: Далайхүүгийн Баянмөнх • Тэмээ: Сумъяадоржийн Алтансүх, Дашпунцагийн Баярбат • Хонь: Дүвчинхүүгийн Батчулуунхүү • Ямаа: Хорлоогийн Бат-Эрдэнэ. Сумын хэмжээнд мянгат малчин өрх 64 тодорсноос энэ жил 11 өрх шинээр мянгат малчин болсон байна.

СУМЫН ИТХ-ЫН ЭЭЛЖИТ 11 ДҮГЭЭР ХУРАЛДААНЫ МЭДЭЭ Баян-Өндөр сумын иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын ээлжит 11 дүгээр хуралдаан 2022 оны 12 дугаар сарын 08-ны өдөр 90.4% ирцтэйгээр Соёлын төвд хуралдаж, хэлэлцэн баталсан асуудлуудаас онцлох мэдээллүүдийг танилцуулж байна. 1. Малын тоо толгойн албан татварыг 2023 онд 50% хөнгөлөв. 2. Сумын бэлгэдэл логог солихоор тогтов. 3. Баян-Өндөр сумын түүхт 100 жилийн ойг угтан 2023 оныг “Сумын тохижилт, үйлчилгээний жил” болгов. 4. Зорилтот жилийн хүрээнд сумын шилдэг тохижилттой хашаа, гудамж, аж аж ахуйн нэгж, байгуулага, шалгаруулах уралдаан зарлав. 5. Сумын төвийн хашаа, гадна талбайн тохижилтын стандартыг журамлав. 6. Сумын Засаг даргын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн 2022 оны хэрэгжилт, үр дүнг 88.9%-аар дүгнэв. 7. Сумын ИТХ-ын 2022 оны үйл ажиллагааг 91%-иар дүгнэв. 8. 2023 онд ОНХС-ийн хөрөнгө, Малын тоо толгойн албан татвараар хийх зарим онцлох ажил: • Шинэ халуун ус, фитнес төв байгуулах • Эрүүл мэндийн төвд Шүдний кабинет байгуулах • Орон нутаг судлах музейг тохижуулах • ЕБС-д цахим кабинет байгуулах • Сумын төвийн тохижилт үйлчилгээний зардал • Суманд хэрэгжих төсөл хөтөлбөрийн ТЭЗҮ зураг хийлгэх • Харзтайн хөв цөөрмийг засварлах • Гүн өрмийн 10 худаг гаргах • Худаг засвар • Мал эмнэлгийн үйлчилгээ

12 сарын 7-ны өдрөөс 17-ны өдөр хүртэл орон даяар зохион байгуулагдана. 1961 оноос жил бүр зохион байгуулагдаж байгаа мал, тэжээвэр амьтдын мэдээлэлд үндэслэж, төрөөс хөдөө аж ахуйн салбарын бодлого боловсруулж, мөн малчдын нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх үндсэн суурь мэдээлэл болдог. Малтай өрх, аж ахуйн нэгж, байгууллагууд та бүхнийг мал, тэжээвэр амьтдын тооллогодоо идэвхтэй оролцохыг уриалж байна. Манай сумын мал тооллого 12 сарын 09- өөс гарна.

Сумын засаг даргын дэргэдэх зөвлөлийн хурлын 2022.12.21-ний өдрийн хурлаар 1. Сумын Аварга малчинд: 1-р багийн малчин Р.Өлзийт, Т.Энхбаяр, 2-р багийн малчин Д.Пүрэвсүрэн, М.Баянмөнх, 3-р багийн малчин Н.Төмөрбаатар, 4-р багийн малчин Ж.Мөнхсайхан, Д.Баяраа, 5-р багийн малчин Т.Батбаатар, сумын хошой аварга малчинаар Л.Сэрээтэр 2. Оны шилдэг төрийн албан хаагч: А.Нэргүй 3. Оны шилдэг удирдах ажилтан Б.Дашдэлгэр 4. Оны тэргүүний Хувийн хэвшил- Бумбат ШТСтанц” 5. Оны шилдэг ажилтан Ягааны нэрэмжит шагналд Т.Зууннаст, Л.Долгорсүрэн. 6. Оны онцлох сурагч ЕБС-н 12б ангийн сурагч П.Нэмэхжаргал, 5а ангийн сурагч М.Шүрэнцэцэг 7. Оны шилдэг тамирчин Аймгийн арслан Л.Батсайхан 8. Оны шилдэг спортын баг-Шонхор баг 9. Оны шилдэг нийгэмд үйлчлэх төрийн бус байгууллага Бумбат Үндэсний бөхийн холбоо 10. Оны онцлох харваач: Ш.Цолмонбаяр нар тодорлоо. Нийт сумын аварга, оны шилдэгүүдээр тодорсон хүмүүстээ эрүүл энх, сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе.

Хүүхэд багачуудынхаа үгийг сонсож хүсэл эрмэлзэлийг нь хэрэгжүүлэх ажилдаа тусгах зорилгоор Сумын Засаг даргын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт тусгагдсан хүүхдийн чуулганы арга хэмжээг зохион байгуулж байна. Энэхүү чуулганд 5-12-р анги бүрийн төлөөлөл болсон 110 хүүхэд оролцож байна.

Монгол улсын үндсэн хуулийн өдрийг тохиолдуулан Улсын Их Хурлын даргын ивээл дор 2022 оны 11 сарын 25 ны өдөр шатар сонирхогчдын СУМЫН АВАРГА шалгаруулах анхан шатны тэмцээн Спорт заалны Шагайн харвааны өрөөнд болно. Сумын аварга шалгаруулах тэмцээнд шалгарсан эрэгтэй 1, эмэгтэй 1 шатарчин 2022 оны 12 дугаар сарын 17,18 ны өдрүүдэд зохион байгуулагдах шатар сонирхогчдын АЙМГИЙН АВАРГА шалгаруулах хагас шигшээ тэмцээнд оролцоно.

2022 оны сумын аварга шалгаруулах "Шатар", "Гар бөмбөг", "3х3 сагсан бөмбөг"-ийн тэмцээнүүд амжилттай зохион байгуулагдлаа.

БАЯН-ӨНДӨР СУМАНД ОРОН НУТГИЙН ХӨГЖЛИЙН САНГИЙН ХӨРӨНГӨӨР 2021, 2022 ОНУУДАД ХИЙСЭН АЖЛЫН ТӨСВИЙН ЗАРЦУУЛАЛТ, ГҮЙЦЭТГЭЛ ҮР ДҮНГИЙН ТАЛААРХ НИЙТИЙН СОНСГОЛЫГ АМЖИЛТТАЙ ЗОХИОН БАЙГУУЛЛАА. ИТХ-ЫН АЖЛЫН АЛБА

"ӨВ ХӨХҮҮР" УРАЛДААН ЗАРЛАЖ БАЙНА /---Мэдээллийг цааш түгээхийг хүсье---/ Баян-Өндөр сум нийтээрээ уламжлалт айргийн хөхүүрээ сэргээн хэрэглэх үүднээс засаг захиргааны 5 баг, аравтын нэгж, айл өрх, малчид иргэдийн дунд "Өв хөхүүр" уралдааныг ирэх жилийн 7 дугаар сарыг дуусталх хугацаанд зарлаж байна. Багийн Засаг дарга нар болон энэхүү мэдээллийг хүлээн авсан хүмүүс - айл хөхүүрийн ширээ бэлтгэн авах үүднээс өвлийн идшээ бэлтгэж эхлэхээс өмнө мэдээллийг түгээж, бусадтай хуваалцахыг хүсье. --------------------------------------------- “ӨВ ХӨХҮҮР” УРАЛДААНЫ УДИРДАМЖ Уралдааны зорилго: Өв уламжлалаа хадгалан хамгаалах, монголчуудын соёлын өв, Баян-Өндөр сумын брэнд бүтээгдэхүүнийг сэргээн хөгжүүлэх ажлын хүрээнд уламжлалт айргийн хөхүүрийг сэргээн хэрэглэх, хүнсний зориулалтын бус савнаас татгалзах, хөхүүрийн айраг болон түүнийг исгэх уламжлалыг дэлгэрүүлэх, сурталчлах, хөхүүрийн айргийн брэнд бүтээгдэхүүн бий болгох, сум нийтээр айргийн хөхүүрийн хэрэглээний үлгэр жишиг бий болгоход уралдааны зорилго оршино. Хамрах хүрээ: Баян-Өндөр сумын засаг захиргааны 5 баг, аравтын нэгж, айл өрх. Хугацаа: 2022 оны 11 дүгээр сараас 2023 оны 7 дугаар сарын 31-ний өдөр хүртэл. Шалгаруулах төрөл, шагнал: 1. Шилдэг баг – 2,000,000.0 /Хоёр сая/ төгрөг; 2. Шилдэг аравт – 1,000,000.0 /Нэг сая/ төгрөг; 3. Шилдэг хөхүүр /айл/ – 1,000,000.0 /Нэг сая/ төгрөг. Шалгуур үзүүлэлт: 1. Шилдэг баг: Нэг багт 20-оос доошгүй тооны айл өрх өөрийн хэрэглээний хөхүүртэй, хөхүүртээ айраг исгэдэг болсон байна. Хамгийн олон хөхүүртэй багийг шилдгээр шалгаруулах ба сум нийтээр 100-аас дээш тооны хөхүүртэй болох зорилт тавина. 2. Шилдэг аравт: Хамгийн олон хөхүүртэй байх тоон үзүүлэлтийг, хөхүүрийн ур хийц чанарын шалгуурын хамт тавьж шалгаруулах ба цаашид аравтын бүх өрх хөхүүртэй болохыг зөвлөнө. 3. Шилдэг хөхүүр /айл/: Хөхүүр урлаачийн ур ухаан шингэсэн хамгийн сайхан хөхүүрийг, хөхүүрийн уяа цах, хараа, бүлүүр, ховоо тэргүүтэй бүрэн хэрэглэлийн хамт цогц байдлаар шалгаруулан дүгнэнэ. Айргийн бусад эдлэл хэрэглэл болох хул, сөн, сөнгийн халбага зэргийг шалгаруулалтад зохих байдлаар харгалзана. Шалгаруулах журам: Уралдаан зохион байгуулах ажлын хэсэг 2023 оны 7 дугаар сарын 31-ний өдрийн байдлаар хамгийн олон хөхүүртэй баг, аравтыг дүгнэх ба хөхүүрийн айраг, адуу дагасан өв соёлыг сурталчлах тусгай өдөрлөгийн үеэр шилдэг хөхүүрийн хамт шалгаруулан шагнана.