Сумын иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын ээлжит 15 дугаар хуралдаан 2023 оны 12 сарын 08-ны өдрийн 10 цагт Соёлын төвд хуралдана. Хуралдаанаар дараах асуудлыг хэлэлцэнэ. Үүнд: 1️⃣ Хүнсний хангамжийг нэмэгдүүлэх зорилтот жилийн ажлын төлөвлөгөөний биелэлт, үр дүнгийн тухай 2️⃣ Тохижилтын жилийн ажлын явц, үр дүнгийн тухай 3️⃣ Сумын засаг даргын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийн 2023 оны хэрэгжилт, үр дүнгийн тухай 4️⃣ Сумын 2023 оны төсвийн хүлээгдэж буй гүйцэтгэл, 2024 оны төсвийн төслийн тухай 5️⃣ Улсын төсөв болон ОНХС-ынн хөрөнгөөр хийгдсэн ажлын явц үр дүн, 2024 онд ОНХС-ын хөрөнгөөр хийгдэх ажлыг батлах тухай 6️⃣ Сумын газар зохион байгуулалтын төлөвлөгөөний хэрэгжилт, 2024 оны газар зохион байгуулалтын төлөвлөгөө батлах тухай 7️⃣ Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх чиглэлээр зохион байгуулж буй ажлын явц, үр дүнгийн тухай 8️⃣ Сумын ИТХ-ын 2023 оны жилийн ажлын тайлан 9️⃣ Сумын 100-н жилийн ойг угтаж сумын ИТХ-аар батлагдсан журмуудын явц, хэрэгжилтийн тайлан 🔟 Сумын лого, таних тэмдэг шинэчлэн батлах тухай 1️⃣1️⃣ Малын тоо толгойн албан татварыг шинэчлэн батлах тухай 1️⃣2️⃣ Нийтийн сонсголын тов тогтоох тухай 1️⃣3️⃣ Бусад 🇲🇳ИРГЭДИЙН ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙН ХУРАЛ🇲🇳

Баян-өндөр сум үүсэн байгуулагдсаны түүхт 100-н жилийн ойд зориулсан Үндэсний бөх, Хурдан морь цоллоочдын анхдугаар уралдаан болж өндөрлөлөө. Хурдан морь цоллоочдын уралдаанд: 1️⃣ 5-р багийн иргэн, малын эмч Мягмаржавын Цэрэндаш тэргүүн байранд шалгарлаа. 2️⃣ 3-р багийн малчин Баяндуулдахын Баярмагнай дэд байранд шалгарлаа. 3️⃣1-р багийн иргэн, багш Батхүүгийн Мөнхбат Гуравдугаар байранд тус тус шалгарлаа. Үндэсний бөх цоллоочдын уралдаанд: 1️⃣3-р багийн малчин Баяндуулдахын Баярмагнай тэргүүн байранд шалгарлаа. 2️⃣1-р багийн иргэн, багш Батхүүгийн Мөнхбат дэд байранд шалгарлаа. 3️⃣ЕБС-ын сурагч Цолмонбаярын Хишигбаатар Гуравдугаар байранд тус тус шалгарлаа. Энэхүү Үндэсний бөх, Хурдан морь цоллоочдын анхдугаар уралдааныг санаачлан зохион байгуулж, ивээн тэтгэсэн Морь цоллооч, сумын алдарт уяач Э. Мандахчулуу таньд талархал илэрхийлж сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе.

Түшээт хан аймгийн Далай гүнгийн хошуу: Түүх, соёл, байгаль” эрдэм шинжилгээний хурлын санхүүгийн тайланг хүлээн авч танилцана уу. Өндөр дээд өвөг дээдсийнхээ үүх түүхийн улбааг тодосгох, ураг удам, хошуу нутгийнхаа түүх, соёл, байгалийн эрдэм судлалыг өргөжүүлэхэд чин сэтгэлийн хувь нэмэр оруулсан хүн бүрд халуун талархал илэрхийлье. Хурлыг ивээн тэтгэсэн, даган баяссан хэн бүхэн өвөг дээдсийнхээ өршөөл ивээл, өлгий нутгийнхаа өмөг түшигт үргэлж мөнх багтаж явах болтугай! Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр сумын Нутгийн удирдлага.

Түшээт хан аймгийн Далай гүнгийн хошуу: Түүх, соёл, байгаль” эрдэм шинжилгээний хурал 2023 оны 10 дугаар сарын 13-ны өдөр Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр сумын Соёлын төвд болов. Уг эрдэм шинжилгээний хурлыг Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр сумын иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал, Засаг даргын Тамгын газар, Нутгийн зөвлөл Монгол Улсын Шинжлэх ухааны Академийн Түүх, угсаатны зүйн хүрээлэн, Монгол Улсын Үндэсний номын сан, Архивын Ерөнхий Газартай хамтран зохион байгууллаа. Эрдэм шинжилгээний хурлыг нээж, Баян-Өндөр сумын Засаг дарга Содномын Чулууншагай үг хэлэв. Хуралд Баян-Өндөр сумын уугуул, Монгол Улсын Гавьяат хуульч, Улсын Их Хурлын даргын Ахлах зөвлөх, Хууль зүйн шинжлэх ухааны доктор /Sc.D/ Данзангийн Лүндээжанцан, Баян-Өндөр сумын уугуул, Монгол Улсын Соёлын Гавьяат зүтгэлтэн, Хэл бичгийн ухааны доктор /Ph.D/, зохиолч Ширсэдийн Цэнд-Аюушийн охин, Сэтгэл судлалын ухааны доктор /Ph.D/ Ц.Нацагдолгор нар мэндчилгээ дэвшүүллээ. Түүнчлэн эрдэм шинжилгээний хурлыг голлон зохион байгуулагч ШУА-ийн Түүх, угсаатны зүйн хүрээлэнгийн захирал, доктор /Sc.D/, профессор Ц.Цэрэндоржийн мэндчилгээг тус хүрээлэнгийн Эрдэм шинжилгээний ажилтан Ч.Мөнхтөр уншиж сонордуулав. Хурлын үйл ажиллагаа, хүрэлцэн ирсэн зочид, оролцогчид, нутгийн зон олонд зориулан сумын “Гэдандаржаалин” хийдийн лам Батмөнхийн Мандахбаяр, Бямбаагийн Бат-Эрдэнэ нар Өндөр гэгээн Занабазарын айлдсан Хүрээ дэгийн дагуу “Жанлавцогзол”, “Нүрзэд” номыг цантай аялгуулан хурж, ШУА-ийн Хэл, зохиолын хүрээлэнгийн Эрдэм шинжилгээний ажилтан Мөнхбатын Билгүүнчимэг “Жонон харын явдал” морин хуурын аялгуу, Баян-Өндөр сумын Өвөрзүлэгт 3 дугаар багийн малчин, ахмад настан Ханхайн Шоовдор “Эр бор харцага” уртын дууны ая өргөсөн юм. Түшээт хан аймгийн Далай гүнгийн хошуу: Түүх, соёл, байгаль” эрдэм шинжилгээний хурлын үйл ажиллагаа үдээс өмнө нэгдсэн хуралдаанаар эхэлж, үдээс хойш хоёр салбар хуралдаанд хуваагдан үргэлжилсэн бөгөөд ШУА-ийн Түүх, угсаатны зүйн хүрээлэн, Хэл зохиолын хүрээлэн, Геологийн хүрээлэн, Газарзүй, геоэкологийн хүрээлэн, Ботаникийн хүрээлэн, Архивын Ерөнхий Газар, Монгол Улсын Үндэсний номын сан, “Чингис хаан” Үндэсний музей, Чингис хааны өв соёлын хүрээлэн, Тагнуулын Ерөнхий газрын Тусгай архив, Батлан хамгаалахын Төв архив, Монгол Улсын Их Сургууль, Өвөрхангай аймгийн Соёл, урлагийн газар, Төрийн архив, Баян-Өндөр сумын Ерөнхий боловсролын сургууль, Бурхан шашны дээд сургууль, Бэтүб хийдийн Найдан эмнэлэг зэрэг 20 орчим байгууллагын 38 эрдэмтэн, судлаач илтгэлээ хэлэлцүүллээ Хуралд оролцсон эрдэмтэн судлаачид Түшээт хан аймгийн Далай гүнгийн хошуу ба Баян-Өндөр сумын үүх түүх, өв уламжлал, үндэс угсаа, шашин соёл, байгалийн нөөц баялаг, ус ургамал, түүхэн хүмүүс, төр, нийгмийн зүтгэлтнүүд, бүтээн байгуулалт, улс төрийн байгуулал, тус нутгийнхны түүхэн үйл явдлуудад оролцсон байдал, гүйцэтгэсэн үүрэг тэргүүтэй олон талт судалгааг нутгийн ард түмэн, зон олонд илтгэлээрээ танилцуулан сонордуулав. Эрдэм шинжилгээний хурлын эмхэтгэл Баян-Өндөр сум байгуулагдсаны 100 жилийн ойн хүрээнд хэвлэгдэн гарна. Хурлын төгсгөлд эрдэмтэн судлаач, оролцогч, нутгийн иргэдийн дунд нэгдсэн хэлэлцүүлэг зохион байгуулснаар эрдэм шинжилгээний хурал өндөрлөж, сумын удирдлага, байгууллагууд, ард иргэдийн зүгээс хүрэлцэн ирсэн эрхэм зочдоо хүндэтгэн хүлээн авч, нутгийн идээ цагааны дээж, брэнд бүтээгдэхүүнийг багтаасан бэлгээр гар цайлган урамшуулж, талархан үдэж өгсөн билээ.

Түшээт хан аймгийн Далай гүнгийн хошуу: Түүх, соёл, байгаль” сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурал 2023 оны 10 дугаар сарын 13-ны өдөр сумын Соёлын төвд болно. Эрдэм шинжилгээний хурлын хөтөлбөрийг хүлээн авна уу. Эрхэм нутгийн зон олон Та бүхнийг Эрдэм шинжилгээний хуралд морилон саатаж, нутаг хошуу, үндэс угсааныхаа үүх түүх, өв соёлыг эрдэмтэн судлаачдын илтгэснээр болгоон сонордож, түүхэн эх сурвалж, архивын баримт, эд өлгийн зүйлс, Баян-Өндөр сумаас төрөн гарсан эрдэмтэн судлаач, зохиолч, яруу найрагчдын ном бүтээлээс бүрдсэн үзэсгэлэнг таалан сонирхохыг урьж байна. “Түшээт хан аймгийн Далай гүнгийн хошуу: Түүх, соёл, байгаль” сэдэвт эрдэм шинжилгээний хурлыг Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр сумын иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурал, Засаг даргын Тамгын газар, Нутгийн зөвлөл Монгол Улсын Шинжлэх ухааны Академийн Түүх, угсаатны зүйн хүрээлэн, Монгол Улсын Үндэсний номын сан, Архивын Ерөнхий Газартай хамтран зохион байгуулна. Тус хуралд ШУА-ийн Түүх, угсаатны зүйн хүрээлэн, Хэл зохиолын хүрээлэн, Газарзүй, геоэкологийн хүрээлэн, Ботаникийн хүрээлэн, Геологийн хүрээлэн, Архивын Ерөнхий Газар, Монгол Улсын Үндэсний номын сан, “Чингис хаан” Үндэсний музей, Чингис хааны өв соёлын хүрээлэн, Тагнуулын Ерөнхий газрын Тусгай архив, Батлан хамгаалахын Төв архив, Монгол Улсын Их Сургууль, Өвөрхангай аймгийн Соёл, урлагийн газар, Төрийн архив, Баян-Өндөр сумын Ерөнхий боловсролын сургуулийн зэрэг 20 орчим байгууллагын 37 эрдэмтэн, судлаач илтгэл хэлэлцүүлж оролцоно.

Ахмадын баяраа Баян-Өндөр сумын ахмадууд өнөөдөр тэмдэглэн өнгөрүүлж байна. Ахмадын баярын арга хэмжээг сумын Засаг дарга С.Чулууншагай нээж, Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын дарга С.Баянжаргал, сумын ахмадын зөвлөлийн дарга Ө.Даваасүрэн нар мэндчилгээ дэвшүүллээ. Эх орныхоо түүхийг бүтээлцэж залуу насаа улс түмнийхээ төлөө зориулсан ахмад настнууддаа БАЯРЫН МЭНД ХҮРГЭЕ.

Эрүүл мэндийн яамны захиалгаар Азийн хөгжлийн банкны 5,704,043,724.0 (Таван тэрбум долоон зуун дөрвөн сая дөчин гурван мянга долоон зуун хорин дөрөв) төгрөгийн санхүүжилтээр баригдах 10 ортой шинэ эмнэлгийн барилгын ажил өнөөдөр эхэлж байна. Эмнэлгийн барилгын ажил нь 2023 оны 10 дугаар сард эхэлж, 2025 оны 8 дугаар сард дуусаж хүлээлгэн өгөх төлөвлөгөөтэй байна. Уг барилгын зургийг ''Хатанбаатар'' ХХК гаргасан бол, барилга угсралтын ажлыг "ТЭД Констракшн" ХХК гүйцэтгэнэ. Барилга угсралтын ажилд Барилгын хөгжлийн төв, Эрүүл мэндийн яам, Орон нутаг хяналт тавьж ажиллана.

Улс эх орныхоо хөгжил дэвшил, хойч ирээдүйнхээ сайн сайхны төлөө цуцалтгүй хөдөлмөрлөж ирсэн үе үеийн ахмад буурлууддаа Олон Улсын Ахмадын баярын мэнд хүргэж, Ахмадын баярын үйл ажиллагаа 2023 оны 10 САРЫН 06-ны өдөр Соёлын төвд болох тул ахмадууд та бүхнийг хүрэлцэн ирэхийг урьж байна. Иргэд залуучууд та бүхэн аав ээж, ахан дүүс, өвөө эмээ нартаа ахмадын баярын үйл ажиллагаа болох цаг хугацаатай танилцаж зарыг сайн түгээж өгөхийг уриалж байна. Баян-Өндөр сумын Нутгийн удирдлага /Өвөрхангай/

2023 оны 2 дугаар ээлжийн цэрэг татлага 10 дугаар сарын 09-ний өдрийн 08:30 цагт сумын Спорт заал-д эхэлнэ. Цэрэг татлагад 18-25 насны залуучууд бүрэн хамрагдана. (2005 оны 1 дүгээр дамжааны оюутнууд сургуулийн тодорхойлолт, төлбөр төлсөн баримтаа харъяа багийн Засаг даргадаа өгч өөрийн биеэр цэрэг татлагын байранд ирэхгүй байхыг зөвшөөрнө) Мөн 1997 оны цэргийн албанд татагдах нас өнгөрч буй залуус их, дээд сургуулийн диплом, цэргийн үүрэгтний үнэмлэхтэйгээ ирж, тооцоо хийнэ. Цэрэг татлагаар ороход анхаарах зүйлс: -18-25 насны залуучууд сумын эрүүл мэндийн төвд эрт илрүүлэг, шинжилгээнд заавал хамрагдсан байх ёстой бөгөөд эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг сүүлийн 3 жил заавал төлсөн байна. Мөн комиссоор орохдоо өөрийн углааш, сандаалыг авч ирж, өмсөж орохыг анхаарна уу. ӨВ.Баян-Өндөр сумын Засаг даргын Тамгын газар

Тус хуралдаанаар: 1️⃣ Улсын төсөв болон, ОНХС-ийн хөрөнгөөр хийгдэж байгаа ажлын явц, үр дүнгийн тухай. 2️⃣ Сумын 2023 оны газар зохион байгуулалтын явцын талаар. 3️⃣ Сумын 100-н жилийн ойг угтаж “ Хамтран ажиллах санамж бичиг”-ийн хүрээнд хийгдэж буй ажлын явц, үр дүнгийн тухай. 4️⃣ Бусад асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэлээ.

#Бүтээгч_Баян_Өндөр Баян-Өндөр суманд жил бүрийн намар уламжлал болгон зохион байгуулагддаг "Алтан намар-2023" үзэсгэлэн худалдаа 9 дүгээр сарын 22-ны өдөр Соёлын төвд боллоо. "Алтан намар-2023" үзэсгэлэн худалдаанд Баян-Өндөр сумын өрхийн үйлдвэрлэл эрхлэгч, баялаг бүтээгч 24 иргэн, 1 аж ахуйн нэгж оролцов. Үүнд, суран сүлжмэл эдлэл, хөхүүр, гоёл чимэглэл, адуучин малгай, зүү ороосон даалин, сүү, цагаан идээ, айраг, оёдол эсгүүр, сүүн зайрмаг, хэрчсэн гурил, төмс хүнсний ногоо, даршилсан ногоо, уурга, хана, хялгасан эдлэл, шилмэл мал, шилмэл хээлтүүлэгч, ногоон тэжээл, хоол үйлдвэрлэл, талх нарийн боов, дарсан хөмүүл, малын эм бэлдмэл, хувцас загвар зэрэг 23 нэр төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлээр оролцож, нийт 8,455,500 төгрөгийн борлуулалт хийжээ. Үзэсгэлэн худалдаанд идэвхтэй оролцсон нийт оролцогчид, Баян-Өндөр сумын баялаг бүтээгч, өрхийн үйлдвэрлэл эрхлэгчдэдээ халуун талархал илэрхийлж, амьдралд нь сайн сайхан, ажил хөдөлмөрт нь арвин амжилт хүсье. ҮЗЭСГЭЛЭН ХУДАЛДААНЫ ШИЛДЭГ ОРОЛЦОГЧИД: 🏅Шилдгийн шилдэг үйлдвэрлэгч - С.Мөнхбаяр "Мөнх-Ур" урлан 🏅Шилдэг сав баглаа боодол, шинэ санаа нэвтрүүлэгч - Ахмадын баг, Н.Баасанжав 🏅Шилдэг цагаан идээ - Ц.Сувдаа 🏅Төмс, хүнсний ногоо, жимс, жимсгэнэ - Д.Энхбаяр 🏅Хүнс, хоол үйлдвэрлэл - М.Батзориг 🏅Оёдол эсгүүр, гар урлал, бэлэг дурсгал - Ц.Батмаа 🏅Шилдэг малын тэжээл - Б.Мөнхбат, Б.Нармандах, Д.Нямхүү 🏅Сур, нэхий, арьсан эдлэл - М.Энэбиш 🏅Шилдэг загвар өмсөгч - О.Мөнхзаяа, Ж.Батчимэг, Б.Халиунаа 🏅Шилмэл хуц - I байр - Н.Баасанжав 🏅Шилмэл хуц - II байр - Б.Хүрэлтулга 🏅Шилмэл хуц - III байр - Д.Энхбаатар 🏅Шилмэл ухна - I байр - Д.Энхбаатар 🏅Шилмэл ухна - II байр - Б.Хүрэлтулга 🏅Шилмэл ухна - III байр - Б.Ганбаатар

✴️Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр сум, сургууль үүсгэн байгуулагдсны түүхт 100 жилийн ойд зориулсан “БАЯН-ӨНДӨР-100 ЖИЛ” хандивын тоглолтыг Баян-Өндөр сумын нутгийн зөвлөлөөс зохион байгуулж байна. ✴️Хандивын тоглолтод Монгол Улсын шилдэг уран бүтээлч нар болон нутгийн уугуул уран бүтээлч нар оролцоно. ✴️Баян-Өндөр сумын ИТХ, ЗДТГ, ЕБ-ын сургууль биднийг дэмжин оролцож байгаа бөгөөд бид нэг сэтгэлээр нэг зүгт буурал түүхтэй буянтай нутгийнхаа түүхт 100 жилийн ойг хамтдаа тэмдэглэнэ. 😍Улаанбаатар хотод амьдран суугаа нутгийн иргэд, сургуулийн төгсөгч анги хамт олон, Баян-Өндөрчүүд та бүхнийг өргөнөөр оролцож хүрэлцэн ирэхийг урьж байна! ☑️Хаана: Улаанбаатар хот, Баянгол дүүрэг UB Palace ☑️Хэзээ: 2023.10.15 өдөр 19:00 цагт 📞Холбоо барих утас: 9911-4428, 9099-6088, 9999-5155, 8006-3366 ӨВӨРХАНГАЙ АЙМГИЙН БАЯН-ӨНДӨР СУМЫН НУТГИЙН ЗӨВЛӨЛИЙН АЖЛЫН АЛБА #BayanUndur100 #БАЯН_ӨНДӨР_100

Сумын иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хурлын ээлжит 14 дүгээр хуралдаан 2023 оны 09 сарын 27-ны өдрийн 10 цагт ЗДТГ-ын иргэний танхимд хуралдана. Хуралдаанаар дараах асуудлыг хэлэлцэнэ. Үүнд: 1️⃣Улсын төсөв болон ОНХС-ийн хөрөнгөөр хийгдэж байгаа ажлын явц үр дүнгийн тухай 2️⃣Соёлын төвийн жилийн ажлын тайлан 3️⃣Хоршоо хөгжүүлэх сангийн хөрөнгөөр хэрэгжүүлж байгаа төслийн зээлийн эргэн төлөлтийн тухай 4️⃣Малжуулах төслийн хэрэгжилт, эргэн төлөлтийн тухай 5️⃣Амьжиргааг дэмжих зөвлөлийн тайлан, нийгмийн халамжийн тухай хуулийн хэрэгжилт 6️⃣Нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуулийн хэрэгжилт, орлогын төлөвлөгөөний биелэлтийн явцын тухай 7️⃣Суманд хэрэгжиж байгаа төсөл хөтөлбөрүүдийн үр дүнгийн тухай. 8️⃣Сумын 100 жилийн ойг угтаж “Хамтран ажиллах санамж бичиг”-ийн хүрээнд хийгдэж буй ажлын явц үр дүнгийн тухай. 9️⃣Сумын 2023 оны газар зохион байгуулалтын явцын талаар 🔟Мах, ногооны зоорь ашиглах журам батлах тухай. 1️⃣1️⃣Сумын таних тэмдэг лого хийж буй явцын санал авах. 1️⃣2️⃣Бусад асуудал: 🇲🇳ИРГЭДИЙН ТӨЛӨӨЛӨГЧДИЙН ХУРАЛ🇲🇳

Сумын Уагаатгах ажлыг удирдан зохион байгуулах салбар комиссоос Улс төрийн хилс хэрэгт хэлмэгдэгсэдийн дурсгалыг хүндэтгэх өдөр /09 дүгээр сарын 10/-ны өдрийг тохиолдуулан ажлын төлөвлөгөө, удирдамж гарган зохион байгуулж явууллаа. 1. Хэлмэгдэгсэдийн дурсгалыг хүндэтгэн 9 дүгээр сарын 11-д сумын Гэндэндаржаалан хийд, ЗДТГ-тай хамтран 108 зул өргөж буян хураах ажлыг зохион байгуулж явууллаа. 2. 9 дүгээр сарын 12-ны өдөр сумын ЕБС-тай хамтран түүхийн багш С.Дондов, Г.Ганбаяр нараар 9-12 ангийн 170 орчим хүүхдэд “Хэлмэгдүүлэлт ба цагаатгал” сэдэвт лекцыг орж, хэлмэгдүүлэлтийн талаарх ойлголт мэдлэгийг нь нэмэгдүүлж ажиллалаа. Мөн хэлмэгдүүлэлтийн талаарх лекцээр орсон мэдлэгийг нь бататган анги бүрээс 10 хүүхэд нийт 60 хүүхэд оролцсон “ Хэлмэгдүүлэлтийн талаар миний ойлголт” АХА тэмцээнийг зохион байгуулж хүүхдүүд маань идвэхтэй хамрагдлаа.

2023.09.22-ны өдөр зохион байгуулагдах Үзэсгэлэн худалдаанд идэвхтэй оролцож "Баян-Өндөрт үйлдвэрлэсэн" бүтээгдэхүүн болон "Бөмбийн" хөрсөнд ургасан шинэ ургацын ногоогоо нэг дороос худалдан авалт хийхийг урьж байна.

1937 оны намар ЗХУ-ын Дотоод явдлын яамны дэд сайд Фриновский, Батлан хамгаалах яамны дэд сайд Смирнов нар Монголд ирэхдээ Хувьсгалын эсэргүү, Японы тагнуул хэмээн нэрийдсэн 115 хүний нэрсийн жагсаалт авч ирсний дагуу 1937 оны 9 дүгээр сарын 10-ны шөнөөс өргөн баривчилгаа эхэлж, түүнд төр, нам, соёл, олон нийт, цэргийн зүтгэлтэн, лам, хар олон мянган хүн өртөж алуулсан билээ. Их хэлмэгдүүлэлт гэх их хядлага нь 1922 онд эхлэн 1937 онд дээд цэгтээ хүрч, 1939 оноос бага зэрэг саарсан боловч янз бүрийн хэлбэрээр олон жил үргэлжилжээ. Хэдэн зуун жилээр Монголын оюун санаа, толгой, сор болсон сэхээтний бүлгийн 45,000-55,000 хүн хөнөөгдсөн гэсэн тоо байдаг ч 100,000 гаруй гэсэн судлаачдын гаргасан тооцоо ч бий. Үнэндээ 1996 онд Ардчилсан хүчин Засгийн эрхийг авснаар сая нэг "Хэлмэгдэгсдийн дурсгалын өдөр"-г бий болгож, “Улс төрийн хилс хэрэгт олон зуун мянган иргэдийг хилсээр хэлмэгдүүлсэн"-ий төлөө Монголын төр ард түмнээсээ анх удаа уучлал гуйсан юм. Мөн хэлмэгдэгсдийн үр хүүхдэд нөхөн олговор өгч эхэлсэн билээ. Монголын ард түмний сор оюун санаа болсон бүлэг давхаргыг устгахын төлөө хийгээгүй хэргийг эрүүдэн тулгаж, Чингис хааны угсаа алтан ургийн язгууртнууд, эрдэмтэн мэргэд, шашны зүтгэлтнүүд, үндэсний үзэлтнүүдийг Оросын коммунистуудын шууд заавар, өөрсдийн хар амины эрх ашгийн төлөөнөө их аллага, геноцид хядлага үйлдсэн нь үнэн билээ. Тиймээс бид олж авсан ардчилал, эрх чөлөөгөө хайрлаж хамгаалж явах учиртай юм. Дахин хэлмэгдлийг гаргахгүй байх дархлаа нь ардчилал мөн.

Азийн хөгжлийн банкны эрүүл мэндийн асуудал хариуцсан ахлах мэргэжилтэн Ж.Алтантуяагаар ахлуулсан Эрүүл мэндийн яамны санхүү, худалдан авалтын газрын дарга Хонгорзул, АХБ-ны төсөл хариуцсан мэргэжилтэн Баясгалан, Т.Хулан, АХБанкны бүс хариуцсан төлөөлөгч Жаяти, Анкита, Cecил, Изза нарын бүрэлдэхүүнтэй ажлын хэсэг манай суманд ирж шинэ эмнэлэгийн зураг төсвийг хүлээлгэн өглөө. Азийн хөгжлийн банкны хөрөнгө оруулалтаар хийгдэх ажлын 1 дүгээр шатны төсөл дуусч, 2 дугаар шатны төсөл эхлэж байгааг мэдэгдлээ. 2 дугаар шатлалын төсөлд шалгарсан компанитай гэрээ байгуулах, барилгын ажил эхлэх ажлууд багтаж байгаа юм байна. Шинээр баригдах эмнэлэг нь орчин үеийн анхан шатны эмнэлэгт байх шаардлагатай тоног төхөөрөмжөөр хангагдах юм.

Баян-Өндөр сумын Засаг даргын үйл ажиллагааны хөтөлбөрт туссан элсэлтийн ерөнхий шалгалтад өндөр оноо авсан сурагчдад дэмжлэг үзүүлэх заалтын хүрээнд Сумын Засаг даргын 2023.08.03-ны өдрийн А/121 дүгээр захирамжаар: 2022-2023 оны элсэлтийн ерөнхий шалгалтад: - 3 хичээлийн дундаж 720-с дээш оноо авсан Пүрэвдоржийн Нэмэхжаргалд 1,000,000.0 (нэг сая); Мэргэжил сонгосон хичээлийн ур чадварын шалгалтдаа - 750 оноо авсан Түмэннастын Анхчимэг - 798 оноо авсан Хангарьдын Хонгорзул - 798 оноо авсан Баасанжавын Шүрэн-Эрдэнэ нарт тус бүр 500,000.0 (таван зуун мянга) төгрөгийн сургалтын төлбөрийн дэмжлэг үзүүлж, гаргасан амжилтыг нь урамшууллаа. Сурагчдыг шалгалтад бэлтгэсэн бүх багш нартаа талархал илэрхийлье.

Төслийг 2023.08.06-2023.09.06-ны 11 цаг хүртэл Хоршоо, жижиг дунд үйлдвэрлэл хариуцсан мэргэжилтэн Ц.Пүрэвдулам хүлээн авна. Холбогдох утас: 89225087.

Өвөрхангай аймгийн Баян-Өндөр сумын Монгол адууны өв соёл-Айрагны баяр наадам 2023 оны 8 дугаар сарын 06-ны өдөр Өвөрзүлэгт 3 дугаар багийн төв Цайдамд болно. Энэ үеэр Баян-Өндөр сумын засаг захиргааны 5 баг, аравтын нэгж, айл өрхийн дунд зарласан “Өв хөхүүр” уралдааны “Шилдэг хөхүүр” төрлийг дүгнэж, шагналыг гардуулна. Шилдэг хөхүүрийг шалгаруулахдаа хөхүүр урлаачийн ур ухаан шингэсэн хамгийн сайхан хөхүүрийг уяа цах, хараа, бүлүүр, ховоо тэргүүтэй бүрэн хэрэглэлийн хамт цогц байдлаар харгалзан дүгнэнэ. Иймд “Өв хөхүүр” уралдаанд оролцох айл өрхүүд Өвөрзүлэгт багийн төвд болох “Айрагны баяр”-т хөхүүртэй айргаараа оролцохыг урьж байна. “ШИЛДЭГ ХӨХҮҮР” төрлийн шагналын сан: Тэргүүн байр: 1,000,000.0 төгрөг Дэд байр: 500,000.0 төгрөг Гутгаар байр: 300,000.0 төгрөг Өв уламжлалаа хадгалан хамгаалах, монголчуудын соёлын өв, Баян-Өндөр сумын брэнд бүтээгдэхүүнийг сэргээн хөгжүүлэх ажлын хүрээнд уламжлалт айргийн хөхүүрийг сэргээн хэрэглэх, хүнсний зориулалтын бус савнаас татгалзах, хөхүүрийн айраг болон түүнийг исгэх уламжлалыг дэлгэрүүлэх, сурталчлах, хөхүүрийн айргийн брэнд бүтээгдэхүүн бий болгох, сум нийтээр айргийн хөхүүрийн хэрэглээний үлгэр жишиг бий болгоход “Өв хөхүүр” уралдааны зорилго оршино. “Өв хөхүүр” уралдааны бусад төрлийг жилийн эцэст дүгнэн шалгаруулж, “Шилдэг баг”-ийг 2,000,000.0 /Хоёр сая/ төгрөг, “Шилдэг аравт”-ыг 1,000,000.0 /Нэг сая/ төгрөгөөр шагнаж урамшуулна. Шилдэг баг: Нэг багт 20-оос доошгүй тооны айл өрх өөрийн хэрэглээний хөхүүртэй, хөхүүртээ айраг исгэдэг болсон байна. Хамгийн олон хөхүүртэй багийг шилдгээр шалгаруулах ба сум нийтээр 100-аас дээш тооны хөхүүртэй болох зорилт тавина. Шилдэг аравт: Хамгийн олон хөхүүртэй байх тоон үзүүлэлтийг, хөхүүрийн ур хийц чанарын шалгуурын хамт тавьж шалгаруулах ба цаашид аравтын бүх өрх хөхүүртэй болохыг зөвлөнө.